Kul hakkına giren davranışlar!

29 Ekim 2020, 11:05

1863 kez okundu.

İnsanları küçümsemek, ölçüye ve tartıya özen göstermemek, adaletli davranmamak, yalan söylemek, rahatsız edici biçimde yüksek sesle konuşmak, çevreyi kirletmek, gıybet etmek, trafikte kural ihlali yapmak gibi pek çok konu kul hakkına girer.

“Artık kim zerre ağırlığınca bir hayır işlerse, onun mükâfatını görecektir. Kim de zerre ağırlığınca bir kötülük işlerse, onun cezasını görecektir.”

Yüce dinimizin verdiği mesaj gayet net.

AKDO Esentepe Şubesi Müdürü sıfatıyla yazıyorum, günümüzde kul hakkını gözeten, kollayan, sahiplenen kalmadı gibi. Çevreme bakıyorum, yemede, içmede, giyinmede, araç ve ev almada, vatandaşa hizmet götürmede kul hakkı o kadar çok ihlal ediliyor, istismar ediliyor ki, örnek vermek için çevrenizde olanlara, hadiselere bakmanız yeterli olacaktır!

Dinimize göre yerine getirmekle yükümlü olduğumuz hakları Allah hakları ve kul hakları olarak iki kısımda ele alabiliriz.

Allah’ın hakları O’nun emir ve yasaklarına saygı göstermek ve yapılması emredilen ibadetleri yapmaktır. Kul hakkı denince insanlar arası ilişkilerden doğan haklar anlaşılmaktadır Bu hak, daha çok insanın canı, bedeni, namusu, onuru, dinî inanç ve yaşayışı gibi konulardaki kişilik haklarıyla, malına ve aile fertlerine ilişkin haklardan oluşmaktadır. Kul haklarının çok geniş bir yelpazesi vardır.

Kamu görevleri, hısımlık ve akrabalık, komşuluk, işçi-işveren ilişkileri bu konuda çok hassas alanlardır.

Bakıyorsunuz, namazda en ön safta yer tutanlar, kul hakkı yeme meselesinde de yine en ön sırada saf tutmuşlar.

İnsanların kişilik haklarına saldırmak, onları küçümsemek, verilen sözlere ve dostluklara bağlı kalmamak, ölçüye ve tartıya özen göstermemek, adaletli davranmamak, yalan söylemek, rahatsız edici biçimde yüksek sesle konuşmak, çevreyi kirletmek, gıybet etmek, trafikte kural ihlali yapmak, bakımsız araçla yola çıkmak, yemek kokusuyla komşuya eziyet etmek ve daha pek çok konu kul hakkına girer.

Bu hakları en çok ihlal edenler de, bu haklara sahip çıkanlar nedense. Biraz garip, biraz çelişkili bir durum değil mi?

Yüce kitabımızın birçok ayetinde adaletten hak kavramından ve bunları temin etmek üzere konulan ölçülerden bahsedilir. Kullar arasındaki adalet esaslarını tespit eden birçok ayetten sonra, “İşte bu Allah’ın hudududur/ölçüsüdür, onu çiğnemeyin” mealinde ilâhî ikazlar gelir. Bir kimseden haksız olarak alınan bir kuruşu sahibine geri vermenin, yüzlerle lira sadakadan kat kat daha sevap olduğunu unutulmamalıdır.

Peygamberimizin kul hakkıyla ilgi şu uyarısı oldukça dikkat çekicidir: “Bir kimsenin diğer bir kimsenin haysiyetine yahut malına tecavüzden dolayı üzerinde bir hak bulunursa, altın ve gümüşün geçmediği hesap günü gelmeden helalleşsin. Aksi takdirde, yaptığı haksızlık ölçüsünde, iyi amellerinden alınıp hak sahibine verilir. İyiliği yoksa hak sahibinin günahından alınıp haksızlık eden kimseye yüklenir.”

Mesaj gayet açık ve net değil mi? Peki, uyma, riayet etme konusunda ne kadar gayretliyiz, ne kadar samimiyiz, bunu sorguluyor muyuz acaba?

Allah kul hakkının affını, hak sahibinin rızasına bağlamıştır. Müflis kişi, kıyamet günü namaz, oruç, zekât gibi ibadetlerle geldiği halde; aynı zamanda birisine kötü söz söylemiş, birine iftirada bulunmuş, bir başkasının malını yemiş, başka birini dövmüş veya öldürmüş olarak Allah huzuruna çıkan ve yaptığı ibadetlerin sevabı bu kişilere dağıtıldıktan sonra bile hak sahiplerinin alacakları bitmediği için sevapları biten ve onların da günahlarını üzerine alarak cehenneme giden kişidir.

Dondurma sektörünün bir çalışanı, temsilcisi olarak, gerek kurumum, gerekse şahsım olarak çok dikkatli, bu meselede çok titiz olmamıza rağmen, Rabbim bizi affetsin, bilmeden, farkına varmadan kul hakkı yediysem, istismar ve ihlal ettiysem, Rabbim beni affetsin!

Yazıya nokta koyacak ve özetleyecek olursam…

Peygamberimiz, vefatından birkaç gün önce, ashabına; “Benim üzerimde kimin hakkı varsa gelsin, hakkını benden alsın ve helalleşelim” buyurarak kul hakkıyla ilgili sözlerinin yanında bizzat davranışıyla da bizlere örnek olmuştur.

Rabbim bizi kul hakkı yiyen kullarından uzak eylesin!