BİR BAŞKA GÜZELDİR SÜLEYMANLI

Süleymanlı denilince akla tarih gelir, doğa harikası manzarası gelir, demiri, zeytini, çeşmesi, bir dönemler Ermenilerin adeta vatanı haline gelen güzel topraklar gelir.

Araştırmacılar, Zeytun isminin bölgedeki zeytin tarımına bağlasalar da, o dönemlerde, (4. asır deniliyor) bu bölgede zeytin ağacına pek rastlanmamış. Böyle bir kayıt da yok. Diğer bir iddiaya göre, Bizans İmparatoru Heraklius, İslam fetihleri esnasında, kızı Zeytune’nin Arap akınlarından korkmasından dolayı ‘Hırıstiyanlığın kılıcı’ diye adlandırılan Horis oğlu Benastire’ye nikâhlamıştır. Benastire, adı geçen bölgede karısı Zeytune adına saray bile yaptırmış, bölgeyi iskân eylemiş. Zeytune adına inşa ettirilen bu yerleşim yeri, prensesin adından dolayı bölgeye Zeytun denilir.

Yabancı kaynaklarda bu isimle beraber Zetun’un ‘Ulniya’ olarak adlandırıldığı da  görülür. Toros dağları silsilesi içinde bulunan ve Maraş’ın kuzeyine düşen Berit Dağının güney eteklerinde yer alan Zeytun, eski bir Ermeni yerleşim merkezi idi.

ERMENİLERİN BÖLGE HALKINA YAPTIKLARI

Tarihçilere göre Ermeniler, bölgede yaşayan Türk-Müslüman kesime çok büyük işkenceler yapmışlar. Sarp kayalıklardan ve mahalle içindeki tarihi köprüden Müslümanları ‘Muhammedin piçleri’ diyerek köprüden diri diri aşağı attıkları rivayet edilir.

Bölgede demir madeninin çokluğu yanında, Demirciler Çarşısında ‘zeytin tüfengi’nin üretimi de yapılır.

Tabi Ermenilerin sadece bu bölgede değil, Anadolu’nen her bir yanında Türk ve Müslüman halkı yaptıkları mezalimleri, işkenceleri artık tarihçiler gün yüzüne çıkarttılar.

VE SÜLEYMAN ŞAH MARAŞ’I FETHEDİYOR

Aslında bu mesele, birkaç sayfa ile sınırlı kalacak mesele değil. Ama özetleyecek olursak, Ermeniler, Malazgirt savaşından sonra Anadolu’da Bizans hâkimiyetinin süratle çökmesi üzerine Toroslar, Kilikya, Maraş ve Malatya gibi yerlerde nüfusça çoğalırlar. Bizans’ın sürekli Ermenilere Ortodoks mezhebini empoze etme baskılarına maruz kalan Ermeniler, Bizans’a karşı direnişe geçerek, Türklerin bölgeyi fethini kolaylaştırıcı yardımlarda bulunurlar.

Bu sırada Maraş, Malatya, Harput, Palu, Elbistan, Tarsus ve Urfa’yı içine alan hattı savunması için Bizans tarafından görevlendirilen Ermeni asıllı komutan Philaretos, Bizans’a bağlılığını reddederek, 1079’da bir Ermeni prensliği kurar.

Anadolu Selçuklu Sultanı Süleyman Şah, 1084’te Maraş’ı fethedince bu prens de Urfa’ya kaçar.

BÖLGE, TİCARET YOLLARI ÜZERİNDEYDİ

Bölgede kereste, at, katır, koyun, kümes hayvanları, demir, tuz madenleri, ipek, şarap ve köle ihraç edilirken, tüm ticareti elinde tutmuşlardı. Türk-Müslüman halka adeta yaşama şansı bırakmamışlar, işbirlikçileri ile sürekli halka eziyet, işkence ve saldırılar düzenlemişlerdi.

Çıkardıkları isyanlar ise tarih kitaplarına bile sığmamıştır.

Kısa kesecek olursak, Süleyman Şah’ın bölgeyi zalimlerden, Ermeniler’den alması üzerine, yörenin Zeytun olan ismi de komutandan ötürü Süleymanlı olarak değişmiş ve o günden bu yana da mahalle Süleymanlı olarak anılmıştır.

Kaynak: Zeytun ve çevresindeki Ermeni isyanları.